Kraków

Klasztor Karmelitów w Krakowie na Piasku

Klasztor „Na Piasku” w Krakowie jest najstarszym karmelitańskim klasztorem w Polsce, a jego fundatorami była para królewska, Królowa Jadwiga i Król Władysław Jagiełło. Budowa rozpoczęła się w 1390r. W 1395r. fundacja kościoła na Piasku stała się faktem, zaś dwa lata później sprowadzono tutaj z Pragi czeskiej pierwszych mnichów karmelitańskich. Przylegający do klasztoru kościół otrzymał tytuł Nawiedzenia NMP, a w 1996 roku papież Jan Paweł II nadał tytuł Bazyliki Mniejszej.

Krakowski Piasek dziś najbardziej znany jest z dwóch rzeczy: z kultu Matki Bożej Piaskowej zwanej „Panią Krakowa” i ze „Stópki Królowej Jadwigi”. Datowanie powstania obrazu Madonny na Piasku ustalono po wielu badaniach na okolice 1500r., zaś autor – artysta karmelitański – pozostaje nadal anonimowy. Obraz namalowany został nad wejściem bocznym do kościoła, co mieściło się w zwyczaju, jaki dotyczył wielu kościołów zakonnych. Wchodząc do wnętrza należało pokłonić się Bogarodzicy. Matka Boża Piaskowa przedstawiona jest w półpostaci, trzymającą na ręce Dzieciątko i w Jego stronę przechylającą głowę. Twarz Maryi jest dojrzała, a jej pochylona głowa i pełne uwagi spojrzenie nastraja wiernych do modlitwy. Pierwsze korony do przystrojenia obrazu podarowała już królowa Bona. Wielkim wydarzeniem dla Krakowa i Ojczyzny były uroczystości ukoronowania Maryi na Piasku koronami papieskimi. Wyznaczono je na wrzesień 1883r. Termin koronacji zbiegał się z 200 rocznicę odsieczy wiedeńskiej. Liczbę przybyłych pielgrzymów oszacowano wtedy na około 150 tyś. Głównym celebransem uroczystości był biskup krakowski Albin Dunajewski, zaś poruszającą homilię wygłosił arcybiskup ormiański Izaak Isakowicz. Wizerunek ten jest pierwszym obrazem Matki Bożej koronowanym w diecezji krakowskiej. Kult Matki Bożej zrodził się już na początku XVI wieku. Nasilenie kultu miało miejsce po pożarze w 1587r., podczas którego ocalał z pożogi oraz w 1655r. w czasie potopu szwedzkiego. Szerokim echem zaznaczyła się w tym miejscu obecność Jana III Sobieskiego. Król zatrzymał się tutaj 15 sierpnia 1683r. po drodze na Wiedeń. Kult Matki Bożej jest i dziś bardzo żywy. Każdego tygodnia, w środę, odprawiana jest wieczysta nowenna ku czci Matki Bożej, a ściany kaplicy ozdobione są licznymi wotami, które świadczą o wstawiennictwie Maryi.

W narożniku kaplicy Matki Bożej Piaskowej znajduje się wmurowany kamień z napisem „Stópka Królowej Jadwigi”. Legenda opowiada o wielkiej trosce Królowej Jadwigi związanej z budową kościoła. Królowa często przybywała na Piasek, dozorując wznoszenia kościoła. Pewnego dnia spotkała się na budowie z murarczykiem, który opowiedział o ciężkim losie swojej rodziny. Przejęta królowa postawiła na kamieniu swoją stopę i odpięła złotą klamrę zdobiącą pantofelek, darując kamieniarzowi. Po odejściu królowej ten wpadł na pomysł wykucia w kamieniu stopy Łaskawej Królowej. W 2016r. do Bazyliki na Piasku uroczyści zostały wprowadzone relikwie św. Jadwigi – fundatorki krakowskiego Karmelu.

Warto wspomnieć jeszcze o osobie bł. O. Hilarego Januszewskiego, męczennika Dachau, przeora krakowskiego w czasie okupacji. Ojciec Hilary zmarł w Dachau 25 marca 1945r. pielęgnując i udzielając ostatnich Sakramentów więźniom zarażonym tyfusem plamistym. Sam zarażony kilka dni później umiera w obozowej celi i zostaje spalony w krematorium. Wyniesiony na ołtarze w grupie 108 męczenników II wojny światowej, dziś bł. O. Hilary przyzywany jest jako patron życia.