Sąsiadowice

Klasztor Karmelitów w Sąsiadowicach

Sąsiadowice to wieś w obwodzie lwowskim nad rzeką Strwiąż, 40 km od Przemyśla. Na wzgórzu w zachodniej części miejscowości wybudowano w 1589 roku kościół ku czci św. Anny. Kilka lat wcześniej w tym samym miejscu zwanym Górą Łaskawą wyorano z ziemi płaskorzeźbę św. Anny Samotrzeć, która kilkakroć przenoszona do kościoła parafialnego powracała na to miejsce w sposób cudowny. Do kościoła już w 1603 roku dobudowano drewniany klasztor karmelitów. W 1742 roku wybudowano murowany budynek, dzięki fundacji Franciszka Borzęckiego, starosty żydaczowskiego, podstolego litewskiego, pochowanego później w sąsiadowickiej świątyni. Ze względu na zagrożenie najazdami tatarskimi klasztor był ufortyfikowany, dając w razie napadu schronienie okolicznym mieszkańcom. W 1613 roku posiadał mur ceglany z czterema bastionami i fosę, trzynaście lat później rozbudowano umocnienia o wał ziemny, na którym stanęły armaty, natomiast w roku 1645 powstała murowana brama. W 1609r. Karmelici objęli wraz z uposażeniem klasztoru parafię Sąsiadowice, do których należała wieś wraz z przyległymi miejscowościami (Czaple, Humieniec, Pawłówka, Janów, Wola Rajnowa i Wyhadówka). Przed II wojną światową na terenie parafii mieszkało 2427 osób obrządku rzymskiego, a jedynie o trzy więcej obrządku greckiego. Wizerunek św. Anny Samotrzeć na Górze Łaskawej cieszył się ogromną czcią obu wyznań. Dla utrzymania stałego kultu powołano nawet Bractwo św. Anny, obdarowane przywilejami papieskimi. W 1940 roku karmelici musieli opuścić klasztor, który został zamieniony na sowiecką szkołę podoficerską. W czasie niemieckiej okupacji od czerwca 1941 roku zakonnicy powrócili do klasztoru. Do końca wojny przetrwało dwóch ojców, którzy w lipcu 1946 r. zmuszeni byli upuścić Związek Radziecki. Wraz z nimi opuściło Sąsiadowice około 60 rodzin. Parafianie przewieźli w swych pakunkach paramenty liturgiczne i cudowną rzeźbę św. Anny, które dzięki temu nie zostały skonfiskowane na granicy. Po emigracji w kilku transportach pozostało w Sąsiadowicach około 50 polskich rodzin, które niestety zostały pozbawione opieki duszpasterskiej. Klasztor został zamieniony na kołchoz, a kościół stał się magazynem nawozów sztucznych, po zawaleniu się dachów powoli obracał się w ruinę.

W roku 1989 wierni odzyskali kościół i klasztor w bardzo złym stanie. W latach 1989-1995 przeprowadzono remont, który uratował zabytek, kosztem przebudowy niektórych elementów architektonicznych oraz rozebrania zachowanego jedynie we fragmencie północnego skrzydła dawnego klasztoru. Kościół został otynkowany oraz ozdobiony malowidłami nawiązującymi w treści do oryginalnych fresków. W na początku lutego 2010 r. spalił się dach kościoła. Dawni mieszkańcy Sąsiadowic mieszkający na Śląsku oraz na Pomorzu Zachodnim, pospieszyli na pomoc w odbudowie. Obecnie w Sąsiadowicach mieszka 1300 osób, z tego 400 Polaków. Po 65 latach nieobecności na Górę Łaskawą powrócili Karmelici, którzy od sierpnia 2011 objęli opieką duszpasterską tutejszą parafię. W 2016r. miały miejsce dwa szczególne wydarzenia: Generał Ojców Karmelitów na nowo erygował klasztor w Sąsiadowicach, a Ordynariusz Lwowa Ks. Abp. Mieczysław Mokrzycki przywrócił świątyni godność Sanktuarium Św. Anny.